১৮ সেপ্টেম্বর
কাজী সালমা সুলতানা। সম্মিলিত সামাজিক আন্দোলনের যুগ্ম সাধারন সম্পাদক। শেয়ার বিজ কড়চা পত্রিকায় সাব এডিটার পদে কর্মরত।
"রুচিবান লোক দশের একজন নয়, দশ পেরিয়ে একাদশ।
ধর্ম সাধারণ লোকের কালচার,
আর কালচার শিক্ষিত, মার্জ্জিত লোকের ধর্ম।
প্রাবন্ধিক মোতাহার হোসেন চৌধুরী এভাবেই তার রচনায় সমাজ-সংস্কৃতি, ধর্ম-বর্ণ, মানবতাবোধ বিশ্লেষণ করার চেষ্টা করেছেন। তিনি পরিশীলিত গদ্যের রচয়িতা হিসেবে বাংলা সাহিত্যে পরিচিত। তিনি মনুষ্যত্বের বিকাশ বলতে বোঝাতেন সংস্কৃতি-সাধনাকে। তাই তাকে সংস্কৃতি-সাধকও বলা হয়।
শিক্ষাবিদ লেখক মোতাহার হোসেন চৌধুরী ১৯০৩ সালে নোয়াখালী জেলার কাঞ্চনপুর গ্রামে জন্মগ্রহন করেন। বি.এ পাস করার পরই ইউসুফ হাইস্কুলে একজন সহকারী শিক্ষক হিসেবে তাঁর পেশাগত জীবন শুরু করেন। ১৯৪৩ সালে প্রাইভেটে ঢাকা বিশ্ববিদ্যালয় থেকে বাংলায় এম.এ পাস করেন। ঢাকা বিশ্ববিদ্যালয় থাকাকালীন তার সহপাঠী ছিলেন মুহম্মদ আবদুল হাই ও আহমদ হোসেন; শিক্ষকদের মধ্যে ড.মুহম্মদ শহীদুল্লাহ, চারুচন্দ্র বন্দ্যোপাধ্যায়, মোহিতলাল মজুমদার, আশুতোষ ভট্টাচার্য, জসীমউদ্দীন প্রমুখ। ১৯৪৬ সালে তিনি কলকাতার ইসলামিয়া কলেজে লেকচারার পদে যোগদান করেন। ১৯৪৭ সালে দেশভাগের পর চট্টগ্রাম কলেজে যোগদান করে ১৯৫৬ সাল পর্যন্ত অধ্যাপনা করেন।
মোতাহার হোসেন চৌধুরী কিশোর বয়স থেকে সাহিত্যে আগ্রহী ছিলেন। প্রথমদিকে কবিতা বেশি লিখলেও পরবর্তীতে প্রবন্ধ রচয়িতা হিসাবে খ্যাত হন। বাঙালী মুসলমান সমাজের অগ্রগতির আন্দোলন হিসেবে পরিচিত "বুদ্ধির মুক্তি আন্দোলন" সাথে তিনি যুক্ত ছিলেন। তিনি বিচিত্রা, মাসিক মোহাম্মদী, সওগাত ছায়াবিথী বুলবুল প্রভৃতি সাহিত্য পত্রিকাতেও প্রবন্ধ লেখেন। তার রচিত প্রবন্ধের গদ্যশৈলীতে প্রমথ চৌধুরীর এবং মননে রবীন্দ্রনাথের প্রভাব লক্ষ্য করা যায়। তার রচিত উল্লেখযোগ্য গ্রন্থ "সংস্কৃতির কথা"। এছাড়াও তার অনুবাদকৃত দুটি গ্রন্থ- ক্লাইভ বেলের Civilization গ্রন্থ অবলম্বনে রচিত সভ্যতা এবং বাট্রান্ড রাসেলের গ্রন্থের Conquest of Happiness অনুবাদ `সুখ`। ১৯৯৫ সালে বাংলা একাডেমি তার সমস্ত রচনা রচনাবলি আকারে প্রকাশ করে। ১৯৫৬ সালের এদিনে তিনি মৃত্যুবরণ করেন।
03:32:00 AM {"id":356,"user_id":1,"title":"\u09e7\u09ee \u09b8\u09c7\u09aa\u09cd\u099f\u09c7\u09ae\u09cd\u09ac\u09b0","slug":"18th-september","excerpt":"\u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u098f\u09ad\u09be\u09ac\u09c7\u0987 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09df \u09b8\u09ae\u09be\u099c-\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf, \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae-\u09ac\u09b0\u09cd\u09a3, \u09ae\u09be\u09a8\u09ac\u09a4\u09be\u09ac\u09cb\u09a7 \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09b2\u09c7\u09b7\u09a3 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u099a\u09c7\u09b7\u09cd\u099f\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u099b\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09b0\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09bf\u09a4 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09c7\u09b0 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09a8\u09c1\u09b7\u09cd\u09af\u09a4\u09cd\u09ac\u09c7\u09b0 \u09ac\u09bf\u0995\u09be\u09b6 \u09ac\u09b2\u09a4\u09c7 \u09ac\u09cb\u099d\u09be\u09a4\u09c7\u09a8 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u09a8\u09be\u0995\u09c7\u0964 \u09a4\u09be\u0987 \u09a4\u09be\u0995\u09c7 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u0995\u0993 \u09ac\u09b2\u09be \u09b9\u09df\u0964","content":"<p><strong><img src=\"\/storage\/app\/media\/quazi%20salma.jpg\" width=\"100\" \/><br \/><\/strong><strong>\u0995\u09be\u099c\u09c0 \u09b8\u09be\u09b2\u09ae\u09be \u09b8\u09c1\u09b2\u09a4\u09be\u09a8\u09be\u0964 <\/strong><strong>\u09b8\u09ae\u09cd\u09ae\u09bf\u09b2\u09bf\u09a4 \u09b8\u09be\u09ae\u09be\u099c\u09bf\u0995 \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\u09c7\u09b0 \u09af\u09c1\u0997\u09cd\u09ae \u09b8\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09a8 \u09b8\u09ae\u09cd\u09aa\u09be\u09a6\u0995\u0964 \u09b6\u09c7\u09df\u09be\u09b0 \u09ac\u09bf\u099c \u0995\u09dc\u099a\u09be \u09aa\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995\u09be\u09df \u09b8\u09be\u09ac \u098f\u09a1\u09bf\u099f\u09be\u09b0 \u09aa\u09a6\u09c7 \u0995\u09b0\u09cd\u09ae\u09b0\u09a4\u0964<\/strong><\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\"\u09b0\u09c1\u099a\u09bf\u09ac\u09be\u09a8 \u09b2\u09cb\u0995 \u09a6\u09b6\u09c7\u09b0 \u098f\u0995\u099c\u09a8 \u09a8\u09df, \u09a6\u09b6 \u09aa\u09c7\u09b0\u09bf\u09df\u09c7 \u098f\u0995\u09be\u09a6\u09b6\u0964<\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09a7\u09b0\u09cd\u09ae \u09b8\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09a3 \u09b2\u09cb\u0995\u09c7\u09b0 \u0995\u09be\u09b2\u099a\u09be\u09b0,<\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\u0986\u09b0 \u0995\u09be\u09b2\u099a\u09be\u09b0 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09bf\u09a4, \u09ae\u09be\u09b0\u09cd\u099c\u09cd\u099c\u09bf\u09a4 \u09b2\u09cb\u0995\u09c7\u09b0 \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae\u0964<\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u098f\u09ad\u09be\u09ac\u09c7\u0987 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09df \u09b8\u09ae\u09be\u099c-\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf, \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae-\u09ac\u09b0\u09cd\u09a3, \u09ae\u09be\u09a8\u09ac\u09a4\u09be\u09ac\u09cb\u09a7 \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09b2\u09c7\u09b7\u09a3 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u099a\u09c7\u09b7\u09cd\u099f\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u099b\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09b0\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09bf\u09a4 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09c7\u09b0 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09a8\u09c1\u09b7\u09cd\u09af\u09a4\u09cd\u09ac\u09c7\u09b0 \u09ac\u09bf\u0995\u09be\u09b6 \u09ac\u09b2\u09a4\u09c7 \u09ac\u09cb\u099d\u09be\u09a4\u09c7\u09a8 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u09a8\u09be\u0995\u09c7\u0964 \u09a4\u09be\u0987 \u09a4\u09be\u0995\u09c7 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u0995\u0993 \u09ac\u09b2\u09be \u09b9\u09df\u0964<\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u09e7\u09ef\u09e6\u09e9 \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a8\u09cb\u09df\u09be\u0996\u09be\u09b2\u09c0 \u099c\u09c7\u09b2\u09be\u09b0 \u0995\u09be\u099e\u09cd\u099a\u09a8\u09aa\u09c1\u09b0 \u0997\u09cd\u09b0\u09be\u09ae\u09c7 \u099c\u09a8\u09cd\u09ae\u0997\u09cd\u09b0\u09b9\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09ac\u09bf.\u098f \u09aa\u09be\u09b8 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u09aa\u09b0\u0987 \u0987\u0989\u09b8\u09c1\u09ab \u09b9\u09be\u0987\u09b8\u09cd\u0995\u09c1\u09b2\u09c7 \u098f\u0995\u099c\u09a8 \u09b8\u09b9\u0995\u09be\u09b0\u09c0 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995 \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09aa\u09c7\u09b6\u09be\u0997\u09a4 \u099c\u09c0\u09ac\u09a8 \u09b6\u09c1\u09b0\u09c1 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09e9 \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u0987\u09ad\u09c7\u099f\u09c7 \u09a2\u09be\u0995\u09be \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09ac\u09ac\u09bf\u09a6\u09cd\u09af\u09be\u09b2\u09df \u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09df \u098f\u09ae.\u098f \u09aa\u09be\u09b8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09a2\u09be\u0995\u09be \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09ac\u09ac\u09bf\u09a6\u09cd\u09af\u09be\u09b2\u09df \u09a5\u09be\u0995\u09be\u0995\u09be\u09b2\u09c0\u09a8 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b8\u09b9\u09aa\u09be\u09a0\u09c0 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09ae\u09c1\u09b9\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6 \u0986\u09ac\u09a6\u09c1\u09b2 \u09b9\u09be\u0987 \u0993 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8; \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995\u09a6\u09c7\u09b0 \u09ae\u09a7\u09cd\u09af\u09c7 \u09a1.\u09ae\u09c1\u09b9\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6 \u09b6\u09b9\u09c0\u09a6\u09c1\u09b2\u09cd\u09b2\u09be\u09b9, \u099a\u09be\u09b0\u09c1\u099a\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09b0 \u09ac\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09af\u09cb\u09aa\u09be\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09df, \u09ae\u09cb\u09b9\u09bf\u09a4\u09b2\u09be\u09b2 \u09ae\u099c\u09c1\u09ae\u09a6\u09be\u09b0, \u0986\u09b6\u09c1\u09a4\u09cb\u09b7 \u09ad\u099f\u09cd\u099f\u09be\u099a\u09be\u09b0\u09cd\u09af, \u099c\u09b8\u09c0\u09ae\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ae\u09c1\u0996\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09ec \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u0995\u09b2\u0995\u09be\u09a4\u09be\u09b0 \u0987\u09b8\u09b2\u09be\u09ae\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u0995\u09b2\u09c7\u099c\u09c7 \u09b2\u09c7\u0995\u099a\u09be\u09b0\u09be\u09b0 \u09aa\u09a6\u09c7 \u09af\u09cb\u0997\u09a6\u09be\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09ed \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a6\u09c7\u09b6\u09ad\u09be\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u099a\u099f\u09cd\u099f\u0997\u09cd\u09b0\u09be\u09ae \u0995\u09b2\u09c7\u099c\u09c7 \u09af\u09cb\u0997\u09a6\u09be\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7 \u09e7\u09ef\u09eb\u09ec \u09b8\u09be\u09b2 \u09aa\u09b0\u09cd\u09af\u09a8\u09cd\u09a4 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u09a8\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964<\/p>\r\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u0995\u09bf\u09b6\u09cb\u09b0 \u09ac\u09df\u09b8 \u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u0986\u0997\u09cd\u09b0\u09b9\u09c0 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09aa\u09cd\u09b0\u09a5\u09ae\u09a6\u09bf\u0995\u09c7 \u0995\u09ac\u09bf\u09a4\u09be \u09ac\u09c7\u09b6\u09bf \u09b2\u09bf\u0996\u09b2\u09c7\u0993 \u09aa\u09b0\u09ac\u09b0\u09cd\u09a4\u09c0\u09a4\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09be\u09ac\u09c7 \u0996\u09cd\u09af\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964 \u09ac\u09be\u0999\u09be\u09b2\u09c0 \u09ae\u09c1\u09b8\u09b2\u09ae\u09be\u09a8 \u09b8\u09ae\u09be\u099c\u09c7\u09b0 \u0985\u0997\u09cd\u09b0\u0997\u09a4\u09bf\u09b0 \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8 \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4 \"\u09ac\u09c1\u09a6\u09cd\u09a7\u09bf\u09b0 \u09ae\u09c1\u0995\u09cd\u09a4\u09bf \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\" \u09b8\u09be\u09a5\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09af\u09c1\u0995\u09cd\u09a4 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ac\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u09cd\u09b0\u09be, \u09ae\u09be\u09b8\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09b9\u09be\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6\u09c0, \u09b8\u0993\u0997\u09be\u09a4 \u099b\u09be\u09df\u09be\u09ac\u09bf\u09a5\u09c0 \u09ac\u09c1\u09b2\u09ac\u09c1\u09b2 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ad\u09c3\u09a4\u09bf \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af \u09aa\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995\u09be\u09a4\u09c7\u0993 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7 \u09b2\u09c7\u0996\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09c7\u09b0 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09b6\u09c8\u09b2\u09c0\u09a4\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ae\u09a5 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0\u09b0 \u098f\u09ac\u0982 \u09ae\u09a8\u09a8\u09c7 \u09b0\u09ac\u09c0\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09b0\u09a8\u09be\u09a5\u09c7\u09b0 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ad\u09be\u09ac \u09b2\u0995\u09cd\u09b7\u09cd\u09af \u0995\u09b0\u09be \u09af\u09be\u09df\u0964 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u0989\u09b2\u09cd\u09b2\u09c7\u0996\u09af\u09cb\u0997\u09cd\u09af \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5 \"\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf\u09b0 \u0995\u09a5\u09be\"\u0964 \u098f\u099b\u09be\u09dc\u09be\u0993 \u09a4\u09be\u09b0 \u0985\u09a8\u09c1\u09ac\u09be\u09a6\u0995\u09c3\u09a4 \u09a6\u09c1\u099f\u09bf \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5- \u0995\u09cd\u09b2\u09be\u0987\u09ad \u09ac\u09c7\u09b2\u09c7\u09b0 <em>Civilization<\/em> \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5 \u0985\u09ac\u09b2\u09ae\u09cd\u09ac\u09a8\u09c7 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u09b8\u09ad\u09cd\u09af\u09a4\u09be \u098f\u09ac\u0982 \u09ac\u09be\u099f\u09cd\u09b0\u09be\u09a8\u09cd\u09a1 \u09b0\u09be\u09b8\u09c7\u09b2\u09c7\u09b0 \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5\u09c7\u09b0 <em>Conquest of Happiness<\/em> \u0985\u09a8\u09c1\u09ac\u09be\u09a6 `\u09b8\u09c1\u0996`\u0964 \u09e7\u09ef\u09ef\u09eb \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u098f\u0995\u09be\u09a1\u09c7\u09ae\u09bf \u09a4\u09be\u09b0 \u09b8\u09ae\u09b8\u09cd\u09a4 \u09b0\u099a\u09a8\u09be \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09ac\u09b2\u09bf \u0986\u0995\u09be\u09b0\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u0995\u09be\u09b6 \u0995\u09b0\u09c7\u0964 \u09e7\u09ef\u09eb\u09ec \u09b8\u09be\u09b2\u09c7\u09b0 \u098f\u09a6\u09bf\u09a8\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09c3\u09a4\u09cd\u09af\u09c1\u09ac\u09b0\u09a3 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964<\/p>","content_html":"<p><strong><img src=\"\/storage\/app\/media\/quazi%20salma.jpg\" width=\"100\"><br><\/strong><strong>\u0995\u09be\u099c\u09c0 \u09b8\u09be\u09b2\u09ae\u09be \u09b8\u09c1\u09b2\u09a4\u09be\u09a8\u09be\u0964\u00a0<\/strong><strong>\u09b8\u09ae\u09cd\u09ae\u09bf\u09b2\u09bf\u09a4 \u09b8\u09be\u09ae\u09be\u099c\u09bf\u0995 \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\u09c7\u09b0 \u09af\u09c1\u0997\u09cd\u09ae \u09b8\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09a8 \u09b8\u09ae\u09cd\u09aa\u09be\u09a6\u0995\u0964 \u09b6\u09c7\u09df\u09be\u09b0 \u09ac\u09bf\u099c \u0995\u09dc\u099a\u09be \u09aa\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995\u09be\u09df \u09b8\u09be\u09ac \u098f\u09a1\u09bf\u099f\u09be\u09b0 \u09aa\u09a6\u09c7 \u0995\u09b0\u09cd\u09ae\u09b0\u09a4\u0964<\/strong><\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\"\u09b0\u09c1\u099a\u09bf\u09ac\u09be\u09a8 \u09b2\u09cb\u0995 \u09a6\u09b6\u09c7\u09b0 \u098f\u0995\u099c\u09a8 \u09a8\u09df, \u09a6\u09b6 \u09aa\u09c7\u09b0\u09bf\u09df\u09c7 \u098f\u0995\u09be\u09a6\u09b6\u0964<\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09a7\u09b0\u09cd\u09ae \u09b8\u09be\u09a7\u09be\u09b0\u09a3 \u09b2\u09cb\u0995\u09c7\u09b0 \u0995\u09be\u09b2\u099a\u09be\u09b0,<\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\u0986\u09b0 \u0995\u09be\u09b2\u099a\u09be\u09b0 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09bf\u09a4, \u09ae\u09be\u09b0\u09cd\u099c\u09cd\u099c\u09bf\u09a4 \u09b2\u09cb\u0995\u09c7\u09b0 \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae\u0964<\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u098f\u09ad\u09be\u09ac\u09c7\u0987 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09df \u09b8\u09ae\u09be\u099c-\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf, \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae-\u09ac\u09b0\u09cd\u09a3, \u09ae\u09be\u09a8\u09ac\u09a4\u09be\u09ac\u09cb\u09a7 \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09b2\u09c7\u09b7\u09a3 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u099a\u09c7\u09b7\u09cd\u099f\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u099b\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09b0\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09bf\u09a4 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09c7\u09b0 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09a8\u09c1\u09b7\u09cd\u09af\u09a4\u09cd\u09ac\u09c7\u09b0 \u09ac\u09bf\u0995\u09be\u09b6 \u09ac\u09b2\u09a4\u09c7 \u09ac\u09cb\u099d\u09be\u09a4\u09c7\u09a8 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u09a8\u09be\u0995\u09c7\u0964 \u09a4\u09be\u0987 \u09a4\u09be\u0995\u09c7 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u0995\u0993 \u09ac\u09b2\u09be \u09b9\u09df\u0964<\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u09be\u09ac\u09bf\u09a6 \u09b2\u09c7\u0996\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u09e7\u09ef\u09e6\u09e9 \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a8\u09cb\u09df\u09be\u0996\u09be\u09b2\u09c0 \u099c\u09c7\u09b2\u09be\u09b0 \u0995\u09be\u099e\u09cd\u099a\u09a8\u09aa\u09c1\u09b0 \u0997\u09cd\u09b0\u09be\u09ae\u09c7 \u099c\u09a8\u09cd\u09ae\u0997\u09cd\u09b0\u09b9\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09ac\u09bf.\u098f \u09aa\u09be\u09b8 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u09aa\u09b0\u0987 \u0987\u0989\u09b8\u09c1\u09ab \u09b9\u09be\u0987\u09b8\u09cd\u0995\u09c1\u09b2\u09c7 \u098f\u0995\u099c\u09a8 \u09b8\u09b9\u0995\u09be\u09b0\u09c0 \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995 \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09a4\u09be\u0981\u09b0 \u09aa\u09c7\u09b6\u09be\u0997\u09a4 \u099c\u09c0\u09ac\u09a8 \u09b6\u09c1\u09b0\u09c1 \u00a0\u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09e9 \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u0987\u09ad\u09c7\u099f\u09c7 \u09a2\u09be\u0995\u09be \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09ac\u09ac\u09bf\u09a6\u09cd\u09af\u09be\u09b2\u09df \u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be\u09df \u098f\u09ae.\u098f \u09aa\u09be\u09b8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09a2\u09be\u0995\u09be \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09ac\u09ac\u09bf\u09a6\u09cd\u09af\u09be\u09b2\u09df \u09a5\u09be\u0995\u09be\u0995\u09be\u09b2\u09c0\u09a8 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b8\u09b9\u09aa\u09be\u09a0\u09c0 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8 \u09ae\u09c1\u09b9\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6 \u0986\u09ac\u09a6\u09c1\u09b2 \u09b9\u09be\u0987 \u0993 \u0986\u09b9\u09ae\u09a6 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8; \u09b6\u09bf\u0995\u09cd\u09b7\u0995\u09a6\u09c7\u09b0 \u09ae\u09a7\u09cd\u09af\u09c7 \u09a1.\u09ae\u09c1\u09b9\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6 \u09b6\u09b9\u09c0\u09a6\u09c1\u09b2\u09cd\u09b2\u09be\u09b9, \u099a\u09be\u09b0\u09c1\u099a\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09b0 \u09ac\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09af\u09cb\u09aa\u09be\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09df, \u09ae\u09cb\u09b9\u09bf\u09a4\u09b2\u09be\u09b2 \u09ae\u099c\u09c1\u09ae\u09a6\u09be\u09b0, \u0986\u09b6\u09c1\u09a4\u09cb\u09b7 \u09ad\u099f\u09cd\u099f\u09be\u099a\u09be\u09b0\u09cd\u09af, \u099c\u09b8\u09c0\u09ae\u0989\u09a6\u09cd\u09a6\u09c0\u09a8 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ae\u09c1\u0996\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09ec \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u0995\u09b2\u0995\u09be\u09a4\u09be\u09b0 \u0987\u09b8\u09b2\u09be\u09ae\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u0995\u09b2\u09c7\u099c\u09c7 \u09b2\u09c7\u0995\u099a\u09be\u09b0\u09be\u09b0 \u09aa\u09a6\u09c7 \u09af\u09cb\u0997\u09a6\u09be\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964 \u09e7\u09ef\u09ea\u09ed \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09a6\u09c7\u09b6\u09ad\u09be\u0997\u09c7\u09b0 \u09aa\u09b0 \u099a\u099f\u09cd\u099f\u0997\u09cd\u09b0\u09be\u09ae \u0995\u09b2\u09c7\u099c\u09c7 \u09af\u09cb\u0997\u09a6\u09be\u09a8 \u0995\u09b0\u09c7 \u09e7\u09ef\u09eb\u09ec \u09b8\u09be\u09b2 \u09aa\u09b0\u09cd\u09af\u09a8\u09cd\u09a4 \u0985\u09a7\u09cd\u09af\u09be\u09aa\u09a8\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964<\/p>\n<p style=\"text-align: justify;\">\u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u0995\u09bf\u09b6\u09cb\u09b0 \u09ac\u09df\u09b8 \u09a5\u09c7\u0995\u09c7 \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u0986\u0997\u09cd\u09b0\u09b9\u09c0 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09aa\u09cd\u09b0\u09a5\u09ae\u09a6\u09bf\u0995\u09c7 \u0995\u09ac\u09bf\u09a4\u09be \u09ac\u09c7\u09b6\u09bf \u09b2\u09bf\u0996\u09b2\u09c7\u0993 \u09aa\u09b0\u09ac\u09b0\u09cd\u09a4\u09c0\u09a4\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09be\u09ac\u09c7 \u0996\u09cd\u09af\u09be\u09a4 \u09b9\u09a8\u0964 \u09ac\u09be\u0999\u09be\u09b2\u09c0 \u09ae\u09c1\u09b8\u09b2\u09ae\u09be\u09a8 \u09b8\u09ae\u09be\u099c\u09c7\u09b0 \u0985\u0997\u09cd\u09b0\u0997\u09a4\u09bf\u09b0 \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8 \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4 \"\u09ac\u09c1\u09a6\u09cd\u09a7\u09bf\u09b0 \u09ae\u09c1\u0995\u09cd\u09a4\u09bf \u0986\u09a8\u09cd\u09a6\u09cb\u09b2\u09a8\" \u09b8\u09be\u09a5\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09af\u09c1\u0995\u09cd\u09a4 \u099b\u09bf\u09b2\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u00a0\u09ac\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u09cd\u09b0\u09be, \u09ae\u09be\u09b8\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09b9\u09be\u09ae\u09cd\u09ae\u09a6\u09c0, \u09b8\u0993\u0997\u09be\u09a4 \u099b\u09be\u09df\u09be\u09ac\u09bf\u09a5\u09c0 \u09ac\u09c1\u09b2\u09ac\u09c1\u09b2 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ad\u09c3\u09a4\u09bf \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af \u09aa\u09a4\u09cd\u09b0\u09bf\u0995\u09be\u09a4\u09c7\u0993 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7 \u09b2\u09c7\u0996\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09c7\u09b0 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09b6\u09c8\u09b2\u09c0\u09a4\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ae\u09a5 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0\u09b0 \u098f\u09ac\u0982 \u09ae\u09a8\u09a8\u09c7 \u09b0\u09ac\u09c0\u09a8\u09cd\u09a6\u09cd\u09b0\u09a8\u09be\u09a5\u09c7\u09b0 \u09aa\u09cd\u09b0\u09ad\u09be\u09ac \u09b2\u0995\u09cd\u09b7\u09cd\u09af \u0995\u09b0\u09be \u09af\u09be\u09df\u0964 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u0989\u09b2\u09cd\u09b2\u09c7\u0996\u09af\u09cb\u0997\u09cd\u09af \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5 \"\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf\u09b0 \u0995\u09a5\u09be\"\u0964 \u098f\u099b\u09be\u09dc\u09be\u0993 \u09a4\u09be\u09b0 \u0985\u09a8\u09c1\u09ac\u09be\u09a6\u0995\u09c3\u09a4 \u09a6\u09c1\u099f\u09bf \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5- \u0995\u09cd\u09b2\u09be\u0987\u09ad \u09ac\u09c7\u09b2\u09c7\u09b0 <em>Civilization<\/em> \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5 \u0985\u09ac\u09b2\u09ae\u09cd\u09ac\u09a8\u09c7 \u09b0\u099a\u09bf\u09a4 \u09b8\u09ad\u09cd\u09af\u09a4\u09be \u098f\u09ac\u0982 \u09ac\u09be\u099f\u09cd\u09b0\u09be\u09a8\u09cd\u09a1 \u09b0\u09be\u09b8\u09c7\u09b2\u09c7\u09b0 \u0997\u09cd\u09b0\u09a8\u09cd\u09a5\u09c7\u09b0 <em>Conquest of Happiness<\/em> \u0985\u09a8\u09c1\u09ac\u09be\u09a6 `\u09b8\u09c1\u0996`\u0964 \u09e7\u09ef\u09ef\u09eb \u09b8\u09be\u09b2\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u098f\u0995\u09be\u09a1\u09c7\u09ae\u09bf \u09a4\u09be\u09b0 \u09b8\u09ae\u09b8\u09cd\u09a4 \u09b0\u099a\u09a8\u09be \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09ac\u09b2\u09bf \u0986\u0995\u09be\u09b0\u09c7 \u09aa\u09cd\u09b0\u0995\u09be\u09b6 \u0995\u09b0\u09c7\u0964 \u09e7\u09ef\u09eb\u09ec \u09b8\u09be\u09b2\u09c7\u09b0 \u098f\u09a6\u09bf\u09a8\u09c7 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09c3\u09a4\u09cd\u09af\u09c1\u09ac\u09b0\u09a3 \u0995\u09b0\u09c7\u09a8\u0964<\/p>","published_at":"2019-09-18 03:32:00","published":1,"created_at":"2019-09-19 09:26:14","updated_at":"2023-06-26 17:29:40","metadata":null,"ginopane_blogtaxonomy_series_id":null,"seo_title":null,"seo_description":null,"seo_keywords":null,"canonical_url":null,"redirect_url":null,"robot_index":null,"robot_follow":null,"summary":"\u09aa\u09cd\u09b0\u09be\u09ac\u09a8\u09cd\u09a7\u09bf\u0995 \u09ae\u09cb\u09a4\u09be\u09b9\u09be\u09b0 \u09b9\u09cb\u09b8\u09c7\u09a8 \u099a\u09cc\u09a7\u09c1\u09b0\u09c0 \u098f\u09ad\u09be\u09ac\u09c7\u0987 \u09a4\u09be\u09b0 \u09b0\u099a\u09a8\u09be\u09df \u09b8\u09ae\u09be\u099c-\u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf, \u09a7\u09b0\u09cd\u09ae-\u09ac\u09b0\u09cd\u09a3, \u09ae\u09be\u09a8\u09ac\u09a4\u09be\u09ac\u09cb\u09a7 \u09ac\u09bf\u09b6\u09cd\u09b2\u09c7\u09b7\u09a3 \u0995\u09b0\u09be\u09b0 \u099a\u09c7\u09b7\u09cd\u099f\u09be \u0995\u09b0\u09c7\u099b\u09c7\u09a8\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09aa\u09b0\u09bf\u09b6\u09c0\u09b2\u09bf\u09a4 \u0997\u09a6\u09cd\u09af\u09c7\u09b0 \u09b0\u099a\u09df\u09bf\u09a4\u09be \u09b9\u09bf\u09b8\u09c7\u09ac\u09c7 \u09ac\u09be\u0982\u09b2\u09be \u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af\u09c7 \u09aa\u09b0\u09bf\u099a\u09bf\u09a4\u0964 \u09a4\u09bf\u09a8\u09bf \u09ae\u09a8\u09c1\u09b7\u09cd\u09af\u09a4\u09cd\u09ac\u09c7\u09b0 \u09ac\u09bf\u0995\u09be\u09b6 \u09ac\u09b2\u09a4\u09c7 \u09ac\u09cb\u099d\u09be\u09a4\u09c7\u09a8 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u09a8\u09be\u0995\u09c7\u0964 \u09a4\u09be\u0987 \u09a4\u09be\u0995\u09c7 \u09b8\u0982\u09b8\u09cd\u0995\u09c3\u09a4\u09bf-\u09b8\u09be\u09a7\u0995\u0993 \u09ac\u09b2\u09be \u09b9\u09df\u0964","has_summary":true,"categories":[{"id":28,"name":"\u09b8\u09be\u09b9\u09bf\u09a4\u09cd\u09af","slug":"litrature","code":null,"description":"","parent_id":25,"nest_left":30,"nest_right":31,"nest_depth":1,"created_at":"2019-02-07 12:35:48","updated_at":"2019-03-30 13:00:16","url":"https:\/\/www.banglaworldwide.com\/category\/litrature","pivot":{"post_id":356,"category_id":28}}],"featured_images":[{"id":627,"disk_name":"5d82fc4f87047711506557.jpg","file_name":"motahar-hossain.jpg","file_size":45718,"content_type":"image\/jpeg","title":null,"description":null,"field":"featured_images","sort_order":627,"created_at":"2019-09-19 09:25:59","updated_at":"2019-09-19 09:26:14","path":"https:\/\/www.banglaworldwide.com\/storage\/app\/uploads\/public\/5d8\/2fc\/4f8\/5d82fc4f87047711506557.jpg","extension":"jpg"}]} April 20th pm 30 5:48pm
Next
